Projekt został zakończony, zapraszamy na Latarnicy2020.pl

Początki akcji

Kampanię promującą upowszechnianie kompetencji cyfrowych pośród dorosłych Polek i Polaków pod nazwą Polska Cyfrowa Równych Szans Stowarzyszenie „Miasta w Internecie” prowadzi już od czerwca 2010 r., kiedy to podczas 14 Konferencji "Miasta w Internecie" w Zakopanem powstał Memoriał Polska Cyfrowa Równych Szans.

Poparcie dla tych działań wyraziło kilkanaście najważniejszych, ogólnopolskich organizacji pozarządowych zaangażowanych w działania na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego, a także Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz, Konwent Marszałków Województw RP oraz czwórka wybitnych przedstawicieli życia politycznego i społecznego: prof. Danuta Hübner - przewodnicząca Komisji Polityki Regionalnej Parlamentu Europejskiego; dr Włodzimierz Cimoszewicz - Senator RP, b. premier Rządu RP; prof. Michał Kleiber - Prezes Polskiej Akademii Nauk oraz Jerzy Koźmiński - Prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, b. Ambasador RP w USA.

Zobacz także: Apel do władz publicznych

Projekt systemowy

Problem wykluczenia cyfrowego i konieczności podnoszenia kompetencji cyfrowych dorosłych Polek i Polaków został także dostrzeżony przez Ministerstwo Infrastruktury (obecnie Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji), które realizując projekt systemowy pt. "Działania na rzecz rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu", we wrześniu 2011 r., postanowiło wesprzeć edukację cyfrową pokolenia 50+. W tym celu ogłosiło konkurs na partnera projektu, którego zwycięzcą zostało Stowarzyszenie „Miasta w Internecie”, proponując model działań wypracowany w ramach inicjatywy POLSKA CYFROWA RÓŻNYCH SZANS. Projekt jest realizowany od początku listopada 2011 r. na mocy umowy między Ministerstwem Infrastruktury i SMWI.

10 milionów Polaków to ludzie wykluczeni cyfrowo - nie korzystający z komputerów i Internetu. Ale edukacja cyfrowa to nie tylko kwestia sprzętu, komputerów, dostępu do sieci. To przede wszystkim kwestia świadomości, motywacji i wiedzy. Dlatego program realizowany przez Stowarzyszenie „Miasta w Internecie" obejmuje ogólnopolską kampanię edukacyjną: szkolenia, powołanie pierwszego w Polsce Centrum Kompetencji Cyfrowych i uruchomienie portalu edukacyjnego. Najważniejszą rolę odegrają jednak "Latarnicy" - lokalni animatorzy, którzy ruszą w Polskę, docierając do każdej gminy - mówiła Magdalena Gaj, podsekretarz stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji podczas konferencji prasowej otwierającej projekt.

Wykluczenie cyfrowe Polaków - fakty

Fakt, że na niespełna 13 mln Polaków po 50 roku życia, prawie 10 mln nie korzysta z sieci, nie byłby aż tak społecznie ważną sprawą, gdyby nie to, że bycie internautą mocno przekłada się na jakość życia i pracy. Brak umiejętności korzystania z nowych technologii wywołuje marginalizację, a w konsekwencji cyfrowe wykluczenie.

Problemem polskich "wykluczonych" nie jest brak  dostępu do sieci, a brak kompetencji. Internet jest dostępny nie tylko w takich miejscach jak biblioteki, ośrodki kultury, ale też w domach osób niekorzystających z sieci. 70,5 proc. Polaków w wieku powyżej 16 roku życia i 73 proc. wszystkich Polaków ma w domu dostęp do Internetu. Jednak korzysta z niego tylko 60 proc. Nie chodzi zatem tylko o "bycie internautą", ale o posiadanie umiejętności korzystania z sieci, które poprawiają jakość życia i pracy. Bez działań na rzecz ich rozwijania osoby pozbawione e-kompetencji będą wykluczone z możliwości dostępu do wielu dóbr i usług. Obecnie zaledwie 9,2 proc. Polaków w wieku 65+ posiada umiejętności obsługi podstawowych programów biurowych oraz korzystania z Internetu!

Główne działania projektowe

Wyjątkowość działań w ramach "Polski Cyfrowej Równych Szans" polega na pomyśle, by głównymi beneficjentami projektu byli konkretni ludzie – "Latarnicy Polski Cyfrowej" – lokalni liderzy, entuzjaści edukacji cyfrowej, ludzie cieszący się zaufaniem w swoich lokalnych społecznościach.

– Chcemy zbudować grupę ponad 2600 aktywnych liderów działających lokalnie, lecz połączonych wspólną pasją. Poszukujemy ludzi, którzy będą umieć i chcieć pomóc innym w pokonaniu nieufności, obaw i barier psychicznych w zapoznaniu się z praktycznymi korzyściami z poruszania się po cyfrowym świecie – mówi Krzysztof Głomb, prezes Stowarzyszenia "Miasta w Internecie".

W październiku 2012 r. zakończył się pierwszy etap projektu, który polegał na pozyskaniu do współpracy i przeszkoleniu 2600 Latarników Polski Cyfrowej w całej Polsce (w sumie do projektu zgłosiło się przeszło 3500 osób tworząc tym samym największy wolontariat edukacyjny w Polsce). Teraz przed Latarnikami stoi najtrudniejsze wyzwanie: ruszają w Polskę przekonywać pokolenie 50+ do korzyści, jakie daje codzienne uczestnictwo w cyfrowym świecie i oswajać ich z Internetem. Z badania przeprowadzonego na zlecenie SMWI „Pokolenie 50+. Pierwsze kroki w cyfrowy świat” wynika bowiem, że główną przyczyną wykluczenia cyfrowego nie jest już dziś brak dostępu do Internetu czy sprzętu komputerowego. Największą barierą jest niechęć do korzystania z sieci i niski poziom wiedzy na temat korzyści płynących z korzystania z niej.

Na przełomie 2012/2013 r. 200 Latarników otrzymało granty na realizację napisanych przez siebie "Lokalnych Planów Edukacji Cyfrowej". 

Europa może się od nas uczyć

Inicjatywa zyskała również uznanie Dyrekcji Generalnej Społeczeństwo Informacyjne i Media Komisji Europejskiej i stanowi jeden z kluczowych komponentów akcji Multi-stakeholder platform for Digital literacy and e-Inclusion.

Polski pomysł na integrację cyfrową zrobił także wielkie wrażenie na wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej Neelie Kroes, która jest odpowiedzialna za Agendę Cyfrową (zobacz: materiały z Konferencji "Innowacje dla Integracji Cyfrowej", która odbyła się w dniach 5-7 października 2011 r. w Gdańsku).

Pomysłodawcy "Polski Cyfrowej Równych Szans" liczą, że idea, która zrodziła się nad Wisłą może być implantowana również w innych krajach Wspólnoty. Unia Europejska zmaga się bowiem z tym samym problemem co Polska. Liczbę wykluczonych cyfrowo Europejczyków szacuje się obecnie na 150 mln.

Program Polska Cyfrowa Równych Szans jest finansowany w ramach „Projektu systemowego – działania na rzecz rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu”,  Działanie 8.3 Programu Innowacyjna Gospodarka, którego realizatorem jest Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Projekt potrwa do połowy 2014 roku.